Shfaqja teatrale “Unë Mefisto”, Ema Andrea zbulon ekskluzivisht për TAR më shumë detaje rreth saj!

Eftuar në emisionin “Live From Tirana” ka qenë aktorja dhe regjisorja e njohur Ema Andrea. Ajo ka folur në lidhje me shfaqjen më të re e cila quhet “Unë Mefisto”. Ka ndarë me të gjithë ne shumë detaje nga shfaqja si edhe shumë më tepër sesa kaq.

Si po ecën “Unë Mefisto”, një shfaqje e cila duket e komplikuar dhe që kërkon të ulesh dhe ta studiosh edhe kur je publik?

Po është ashtu siç teatri duhet të jetë. Teatri duhet që të jetë dialog me publikun. Nuk është një gjellë e cila jepet e gatshme duke treguar edhe çfarë shije do të ketë sepse të tilla janë zhanret e tjera më argëtuese që i shikojmë shpesh edhe në televizor dhe çdo gjë tjetër, ndërsa teatri është i tillë. Teatri të fton për bashkëpunim, për perceptim, për reflektim, për emocione të cila ti i zgjedh më pas t’i pranosh apo jo dhe t’i pranosh pse jo si spektator.

“Hello, I am Mephisto” është një shfaqje e një standardi normal që e gjen përtej nesh. E vërteta është se në Shqipëri publiku nuk është mësuar dhe ky nuk është perceptimi im, vjen nga rrëfimet e shumë kolegëve që i kam takuar dhe që thonë se nuk jemi mësuar. Kjo më bën të ndihem akoma më mirë sepse do të thotë që po ofrojmë diçka ndryshe dhe diçka të re, për të mos thënë e jshtëzakonshme.

E quan si diçka të re?

E re, mesa duket për dikë është diçka ndryshe dhe e re.

Duke qenë se është edhe një bashkëpunim ndërballkanik, Ema ka vazhduar duke shpjeguar se:

Po, në rastin tim nuk është hera e parë që provoj dhe organizoj prodhime ndërballkanike. Në rang të tillë institucional ku ne bashkëpunojmë me një institucion siç është Teatri Kombëtar Eksperimental po është hera e parë. Ne i paraprijmë gjërave. Dëgjoj që po bëhen gati progame të tëra ndërballkanike dhe pse në Ambasadat e Ballkanit nuk na qasën shumë. Nuk iu duk ndonjë gjë e jashtëzakonshme as ndonjë institucioni ky bashkëpunim. Më vjen mirë që ju po e veçon si fakt, por nuk është e lehtë të prodhosh një shfaqje ku një pjesë e stafit nuk është nga Shqipëria. Përpos që është një skuses i garantuar. Ne përpiqemi të marrim më të mirën e më të mirës së mundshme në Ballkan.

Do të jetë më vizuale dhe një shfaqje mbase pak e vështirë për t’u përshkruar me fjalë?

Teatri është shenjë dhe fjala është shenjë, janë shenjë komunikimi edhe në jetën e përditshme ne themi se po ikim të shohim teatër. Sa skena t’i lejon këto mjete që t’i përdorësh. Të kesh qasje vizuale dhe të kesh fjalën, të kesh tingullin si mjet komunikues pavarësisht ekulibrit se çfarë është më shumë e më pak mua më duket gjëja më normale. Teatri flet me të tilla gjëra. Pastaj si i ke përdor shenjat dhe a perceptohen këto shenja, kjo pastaj është zgjedhja e regjisorit. Kur një shfaqje ka ditur të komunikojë atëherë regjisori ka ditur që ta bëjë.

Shfaqja ka një ‘content’ shumë interesant ku vetë Ema Andrea vendosi që ta përmblidhte duke u shprehur se:

Shfaqja është një udhëtim, është shfaqje autor pra nuk është një shfaqje klasike me një ndodhi klasike ku fillon paraqitja, zhvillimi, drama, pika kulmore, konfliki, zgjidhja, epilogu, prologu. Jo, nuk është një shfaqje e tillë. Është  e ndërtuar në stilin post-modern ku imazhi dhe ngjarja fragmentarizohen dhe përmes tyre e gjitha linja është e ndërtuar nga autori, e cila do të përkojë shumë me komnikimin që ka dëshirë shfaqja të bëjë. Në fakt është vetë jeta. Pra fillon si një shfaqje që të çon nga personalja tek shoqërorja, nga shpirtërorja tek ngjarjet e vërteta, nga dimensioni kohë i brendshëm në një dimension real. Natyrisht që është një shfaqje që ka bazë ka tekste edhe nga Gëte dhe Klaus Mann. Pra shpesh ne do të shikojmë që në shfaqje shkojmë në periudha diktatoriale, në periudhën e nazizmit, kalojmë në periudhën e diktaturës komuniste në Shqipëri në një fragment tjetër dhe sidomos në atë të sotmen, në atë që ne perceptojmë që mund të ishte një pasojë e sjelljeve tona mefistofeliane në shoqëri për të ardhmen. Që nga familja, nëna, fëmija dhe deri tek raportet tona sesi i trajtojmë kafshët dhe si sillemi nga ana politike. Pra cila është pasoja e sjelljeve tona, kompromiseve tona të mëdhaja. Tanimë në ditën e sotme edhe në përditshmëri është një gjuhë e kultivuar që të përdorësh termin Mefisto në tavolinë.

Sa e komplikuar është që të kesh kaq shumë ide nga shumë autorë që të kordinosh kaq shumë mendësi?

Nuk besoj që është e lehtë por bëhet e tillë kur ti ke një ide të qartë se çfarë do të thuash. Duhet të jesh i fortë që të zgjedhësh, por të zgjedhësh duke mos tradhëtuar linjën ku ti do të dalësh dhe kjo është një meritë e regjisorit. Gjuha është poetike dhe duhet që të jesh mësuar pak.

A do të shihet shfaqja përtej kufijve?

Uroj që shfaqja t’i kapërcejë kufinjtë. Është mirë kur eksperienca jonë përballet me atë që kanë skenat europiane për mirë apo për keq. Në shfaqjet e mija dhe me karrierën time unë kam qenë shumë e mirëpritur dhe shpesh dhe e nderuar. Shpresoj që edhe me aq nuhatje sa kam dhe njohje që kam që kjo shfaqje do të përballet me skenat e Europës dhe do të mirëpritet sepse pastaj është pjesë tjetër nëse vlerësohet.