Instituti Italian i Kulturës ka kënaqësinë të bashkëpunojë me Fakultetin e Arkitekturës dhe Urbanistikës të Universitetit Politeknik të Tiranës me prezantimin e ekspozitës fotografike:
TRASHËGIMIA INDUSTRIALE, NJË BURIM ‘I BRIKSHËM’
Inaugurimi: 04 Maj 2023 | ora 18:00
Selia e Universitetit Politeknik të Tiranës, Fakulteti i Arkitekturës dhe Urbanistikës
Sheshi: Nënë Tereza
TRASHËGIMIA INDUSTRIALE MES ITALI DHE SHQIPËRI
Trashëgimia industriale e papërdorur, si dhe çdo artefakt njerëzor, dëshmon për kulturën materiale. Për mirë apo për keq, këto vende prodhimi, si dhe elementët funksionalë të lidhur me to (infrastrukturat, banesat dhe/ose vendbanimet e mirëqenies) vazhdojnë të jenë elementë karakterizues të shumë peizazheve dhe njihen si simbole të identitetit lokal “si nga ata që i lexojnë ato gjetje si shenja përparimi, fuqie, aftësie sipërmarrëse në botën e vështirë të revolucionit dhe zhvillimit industrial, dhe nga ata që i lexojnë si shenja vuajtjeje, të vështirësive të përjetuara nga brezat që i paraprinë dhe përmirësojnë gjendjen e tanishme. ato” [ Di Battista 2013, 1992].
Këto zona industriale mund të perceptohen si një lloj “peizazhesh fosile” që dokumentojnë një histori të ndërprerë, e cila nuk ka asgjë më shumë për të thënë, për të anuluar, peizazhe për të restauruar [Preite 2013]. Megjithatë, ato janë vende që kanë një histori për të treguar, pikënisje për transformime të reja dhe të mëtejshme. Prandaj është evidente se ruajtja e kësaj trashëgimie presupozon njohjen e historisë së saj.
Projekti i kësaj ekspozite lindi në kuadrin e një bashkëpunimi dypalësh mes CNR (Këshilli Kombëtar Italian i Kërkimit) dhe Ministrisë së Arsimit dhe Sportit të Republikës së Shqipërisë në bashkëpunim me AKKSHI (Agjencia Kombëtare e Kërkimit Shkencor dhe Inovacionit). Në veçanti ndërmjet Institutit të Shkencave të Trashëgimisë Kulturore (CNR ISPC) dhe Universitetit Politeknik të Tiranës – Fakulteti i Arkitekturës dhe Urbanistikës me temën “Trashëgimia industriale: një burim “i brishtë” për t’u shfrytëzuar, nga njohuritë në ripërdorim të pajtueshëm dhe të qëndrueshëm”. .
Ekspozita synon të tregojë shembuj të vendeve industriale të ndërtuara në gjysmën e parë të viteve 1900, një moment historik në të cilin marrëdhëniet midis Italisë dhe Shqipërisë u konsoliduan dhe që patën një shtysë të re duke filluar nga vitet 1990. Në fakt, nënshkrimi në Romë i një “traktati të tregtisë dhe lundrimit” dhe një “marrëveshje themelimi” daton në vitin 1924 dhe një zhvillim vendimtar i marrëdhënieve ekonomike midis dy shteteve daton në vitin 1925, i sanksionuar nga dy marrëveshje, e para që jepte “Ferrovie dello Stato Italiane” një sipërfaqe prej 47213 hektarësh për kërkimin dhe nxjerrjen e naftës, e dyta në të cilën “Grupi Financiar Italian” mori përsipër krijimin e “Bankës Kombëtare të Shqipërisë” dhe “Shoqërisë për Zhvillimin Ekonomik të Shqipëria” (Svea). Me këto, Italia shfaqi synimin e saj për të sjellë në Shqipëri kontributin e përvojës, nismës dhe kapitalit të saj për të mbështetur Shqipërinë në rrugën e progresit ekonomik, nëpërmjet krijimit të bazave thelbësore për valorizimin e burimeve të saj latente.